CUMHURBAŞKANLIĞI Milli Saraylar İdaresi Başkanı Yasin Yıldız, Edirne Sarayı’nda 2023 yılından bu yana devam eden ihya çalışmalarının yüzde 50’sinin tamamlandığını belirterek, “Master planımızda 4 ana etap var. İnşallah bunlar bittiğinde yalnızca Edirne için değil, ülkemiz ve hatta dünya kültürel mirası için çok kıymetli bir yapıtın ortaya çıkacağını söyleyebilirim” dedi.
Osmanlı Padişahı 2’nci Murad periyodunda 1450 yılında imaline başlanan ve Fatih Sultan Mehmet devrinde tamamlanan Edirne Sarayı, savaş, sarsıntı ve yangınlar sonucu ya tahribata uğradı ya da yıkıldı. Cihannüma Kasrı, Adalet Kasrı, Kum Kasrı, hamam, mutfak ve saray giriş kapısının bir kısmı her şeye karşın günümüze kadar ulaştı. Ayakta kalan yapılar ile kaybolan öbür kısımların ayağa kaldırılması için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Edirne Valiliği ve Trakya Üniversitesi, alanda yaklaşık 15 yıl evvel ortak hafriyat ve onarım çalışması başlattı. Çalışmalar sonrası mutfak ve hamam restore edildi. Daha evvel Trakya Üniversitesi tarafından yapılan hafriyat çalışmaları, 18 Ekim 2022’de Cumhurbaşkanlığı Ulusal Saraylar Başkanlığı’na devredildi. Ulusal Saraylar Başkanlığı’nca 2023 Ocak ayında oluşturulan 5 yıllık master plan çerçevesinde tarihi saray alanında ihya ve onarım çalışmalarına start verildi.
‘DÖNEM ÖZELLİKLERİNİ OLAĞANÜSTÜ HOŞ YANSITAN BİR SARAY’
Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Dairesi Başkanı Yasin Yıldız, Edirne’ye gelerek sarayda yapılan çalışmaları inceledi. Yaklaşık 1200 dönüm alanda onarım ve ihya çalışmalarının sürdüğünü belirtene Yıldız, “Milli Saraylar olarak yapmış olduğumuz çalışmalarda en öne çıkardığımız mevzu, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla Edirne Sarayı alanının bir bütün olarak ihyasıydı. Bu arazi temelinde bu şu an gerçekleşmiş görünüyor ve çalışmalarımız da bu prensiple devam ediyor. 2,5 yıl içerisinde Cihannüma özelinden ortaya çıkarsak, burada çabucak ardımızda görmüş olduğunuz üzere Edirne Sarayı’nın sur duvarlarının, arkeolojik kalıntılarla, yapılan hafriyat çalışmalarıyla, literatür taramasıyla, fotoğraf, arşiv evrakıyla, bilgilerle ortaya çıkarılan kısmı de ihya edilmiş oldu. Bununla birlikte tekrar Edirne’yi çalışan dostlarımızın çok yakından bildiği üzere sarayın Arz Odası’yla ilgili çalışmalar şu an hummalı bir biçimde devam ediyor. Yeniden burada çok değerli bir tarihi yapı var; Kum Kasrı. Nitekim Edirne Sarayı’nın periyot özelliklerini olağanüstü hoş yansıtan bir saray. Onunla ilgili çalışmalarımız da devam ediyor. Bununla birlikte olağan alanın önemli manada bilhassa master planının tarihi Sarayı Cedidi Amire’nin bulunduğu kısımda hafriyat çalışmalarımız bilhassa Cihannüma’nın bulunduğu ikinci avlu ve aslında bizim çabucak hudutlarında bulunduğumuz birinci avlu da devam ediyor. Master planımızda 4 ana etap var. İnşallah bunlar bittiğinde yalnızca Edirne için değil, ülkemiz ve hatta dünya kültürel mirası için çok değerli bir yapıtın ortaya çıkacağını söyleyebilirim” dedi.
‘ÇALIŞMALARI GÜNLÜK 300 ÇALIŞANLA YÜRÜTÜYORUZ’
Sarayın belli noktalarında Bilim Kurulu önderliğinde arkeolojik hafriyat çalışmalarının sürdüğünü kaydeden Yıldız, “Hocalarımızın nezaretinde çok sayıda arkeolog, sanat tarihçisi ve saha çalışanı yer alıyor. Edirne Sarayı’ndaki çalışmaları ortalama günlük 300 çalışanla yürütüyoruz. Bunlar tamamı onarım ve hafriyatta vazife alan arkadaşlarımız. Münasebetiyle burada Cumhurbaşkanımızın sağlamış olduğu imkanlar doğrultusunda Edirne Sarayı’na hakikaten çok büyük bir yatırım yapıldığını söyleyebiliriz. Aslında sonucu de ardımızdaki çalışmadan görülebiliyor” diye konuştu.
’17, 18 VE 19’UNCU YÜZYILA İLİŞKİN KALINTILAR VAR’
Yıldız, sarayın yüzde 50’ye yakın kısmının ihya edildiğini belirterek, “Edirne Sarayı tamamında gerimizde olmuş olan 15-16’ncı yüzyıl kalıntıları yok. Edirne Sarayı farklı yüzyıllarda inşa edilmiş. Aslında bu tarafta bir ölçü Topkapı Sarayı’na da benzeyen ki mimari yapısı ve saray planıyla çok benziyor. İki kardeş saray gibiler. Yalnızca coğrafyanın getirmiş olduğu birtakım farklılıklar var. Hasebiyle Edirne Sarayı’nın bu kalıntılarında yalnızca tarihi yapıları gündeme alırsak, 15 ve 16. yüzyıl yapılarını gündeme alırsak, ihya edilen kısmın yüzde 50’ye yakın olduğunu söyleyebilirim. Lakin burada çok değerli, günümüze ulaşmış ve onarım çalışmaları devam eden 17, 18 ve 19’uncu yüzyıla ilişkin kalıntılar var. Bunların 19’uncu yüzyıla ilişkin olanları son derece muhkem halde ayaktalar” dedi.
‘MAHMUDİYE KIŞLASI KÜLTÜR MERKEZİ OLARAK DEĞERLİ BİR YER ALACAK’
Sarayın ihyası kapsamında geçen yıl onarımına başlanan Mahmudiye Kışlası’nda da çalışmaların sürdüğünü anlatan Yıldız, “Bittiği vakit bilhassa bu alanda taşınabilir olarak sergilenebilecek nitelikli yapıtların, çağdaş müzecilik uygulamaların yer alacağı bir bina olacak. Bununla birlikte Ulusal Saraylar Araştırma Merkezi’nin Trakya, Balkanlar, hatta Orta Avrupa’ya kadar hitap edecek bir kolunu tekrar burada açacağız. Olağan ki Edirne, Edirne Sarayı, sanat tarihi, mimarlık, kültürel miras bahislerinde çok kıymetli bir kütüphane tesis edeceğiz. Bununla birlikte konferans salonları, aktiflik salonları, Edirneli sanatkarlara hitap edecek, hatta Balkan coğrafyasındaki sanatkarlara hitap edecek süreksiz sergileme alanlarımız da olacak. Münasebetiyle yaklaşık 80 dönüm bahçeye sahip ve 25 bin metrekare kapalı alanı bugünümüze ulaşmış olan Mahmudiye Kışlası çok önemli bir kültür sanat merkezi olarak, bu yerleşkenin kıymetli bir kesimi olacak” diye konuştu.
About The Author
More Stories
Edirne’de Gençler Türkiye Kupası Kürek Yarışları Tamamlandı
Tekirdağ’da Pencereye Sıkışan Kuş İtfaiye Tarafından Kurtarıldı
Komşusunu Bıçaklayan Kişi Gözaltına Alındı